News
350 rocznica ugody w Łęgonicach, na „Górce Zgody” w Publicznym Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Nowym Mieście nad Pilicą
14.06.2016
31 lipca 2016 przypada 350 rocznica ugody na tzw. „Górce Zgody”, w Łęgonicach, pomiędzy królem Janem Kazimierzem Wazą a magnatem i rokoszaninem Jerzym Lubomirskim.
Publiczne Gimnazjum im. Karola Wojtyły w Nowym Mieście nad Pilicą podjęło szereg działań przygotowujących uczniów do uroczystości i rekonstrukcji historycznej, która odbędzie się w dniach 6 - 7 sierpnia br.
Pomysłodawcą tego przedsięwzięcia był Pan Jan Trzaskowski, który zwrócił się z prośbą do Pani Dyrektor Małgorzaty Musiałowskiej o podjęcie działań upamiętniających to wydarzenie.
9 czerwca tego roku został przeprowadzony dla uczniów klas I-III konkurs wiedzy pt. „350 rocznica ugody między królem Janem Kazimierzem Wazą a Jerzym Lubomirskim w Łęgonicach”. Najlepszą wiedzą wykazali się : Krzysztof Smoleń z klasy II c, Mateusz Szymańczyk z klasy II a, Mikołaj Gryzek z klasy II a, Sara Lesiak i Aleksandra Misztal – z klasy III b. Zwycięzcom gratulujemy znajomości regionalnej historii.
10 czerwca w naszym gimnazjum, na zaproszenie dyrektora, prelekcje regionalne na temat wspomnianej ugody przeprowadziła Pani Elżbieta Jędrzejewska - historyk- emerytowana nauczycielka naszej szkoły, znana z szerokiego zainteresowania miejscową historią. Opowiadała o trudnych dla ówczesnej Rzeczypospolitej wydarzeniach.
W II połowie XVII wieku państwo polskie prowadziło wojny ze Szwecją, Rosją i Turcją. Trwała również wojna domowa z Kozakami. Król Jan Kazimierz pragnął przeprowadzić kilka reform, mających na celu wzmocnienie państwa i ograniczenie samowoli szlachty. Forsował zwłaszcza pomysł elekcji vivente rege, czyli wyboru monarchy za życia jeszcze panującego. Planom tym sprzeciwili się magnaci oraz szlachta. To z kolei doprowadziło do wybuchu wojny domowej i zawiązania rokoszu, czyli zbrojnego wystąpienia szlachty przeciwko panującemu. Przywódcą rokoszan była hetman Jerzy Lubomirski.
Do decydującego starcia z wojskami monarchy doszło pod Mątwami – 13 lipca 1666 roku. W krwawej bitwie, oddziały Lubomirskiego pokonały wojska króla. Następstwem tych wydarzeń było porozumienie zawarte właśnie w Łęgonicach. Jan Kazimierz musiał wycofać pomysł na wzmocnienie rządów i przeprowadzenie elekcji, a Lubomirski przeprosił władcę i udał się na wygnanie. (Źródło: S. Płaza, Rokosz Lubomirskiego, Dzieje Narodu i państwa polskiego, Kraków, 1994.)
Podjęte przez szkołę działania cieszyły się wielkim zainteresowaniem wśród uczniów, którzy po prelekcji zadawali wiele pytań. Wyrazili również nadzieję na kolejne takie przedsięwzięcia.
Reasumując, te dni uzmysłowiły nam, że warto interesować się historią naszej Małej Ojczyzny, jej losami i skutkami wydarzeń.
